Warsztaty budowy złóbcoków (gęślików podhalańskich), prowadzone przez Pana  Andrzeja Czernika-Grackę, realizowane w ramach programu „Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych”, w okresie od 1 lipca do 23 listopada 2014 r. Warsztaty zakończone zostaną wystawą wykonanych przez uczestników instrumentów, która odbędzie się podczas
IX Spotkań Muzyk Podhalańskich „Dziadońcyne Granie”

Celem programu „Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych” jest wsparcie procesu nauki i przekazywania młodemu pokoleniu praktycznych umiejętności w zakresie technik budowy polskich ludowych instrumentów muzycznych oraz propagowania wiedzy o ich roli w kulturze na ziemiach polskich na przestrzeni dziejów metodą bezpośredniego przekazu mistrz-uczeń.

Program wspiera kontynuację lokalnych tradycji w zakresie technik wyrobu instrumentów, wzbogaconą o wiedzę historyczną i miejscowe zwyczaje, wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu muzyków oraz kapel na instrumenty związane z danym regionem.

Złóbcoki (gęśliki podhalańskie)

Polski ludowy instrument muzyczny z grupy chordofonów smyczkowych. Charakterystyczne dla Podhala, występowały do XIX wieku. Nazwa złóbcoki nawiązuje do żłobienia instrumentu z jednego klocka drewna. Miały wypukły, podłużny i wąski korpus rezonansowy rzeźbiony wraz z szyjką z jednego klocka. Posiadały 3 (później 4) struny. Grano na nich smyczkiem o łukowatym kształcie. Strojone były tak jak skrzypce, wydawały dźwięk cichy, lecz ostry i przejmujący. Tytus Chałubiński wspominając muzykę Jana Krzeptowskiego zwanego Sabałą napisał: Mimo największej biegłości grajka, niepodobna tu uniknąć nieraz skrzypienia lub dojmującego pisku.

Andrzej Czernik-Gracka

Andrzej Czernik-Gracka urodził się w 1963 roku na Podhalu. Już jako dziecko interesował się artystyczną obróbką drewna, stawiając swe pierwsze kroki w pracowni swego ojca. W 1983 roku ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem na wydziale Lutnictwa. Po zaprezentowaniu swoich instrumentów otrzymał w 1987 roku akredytację od Związku Polskich Artystów Lutników, stając się zarazem członkiem stowarzyszenia. Od tego momentu nieprzerwanie oddaje się swej pasji – budowie instrumentów.

Artysta otrzymał wiele wyróżnień, był finalistą Międzynarodowego Konkursu im. Henryka Wieniawskiego w kategorii skrzypiec w 1996 roku. Uczestniczył w krajowych oraz zagranicznych wystawach i wernisażach:

1985 Hradec – Kralove (Czechosłowacja),

1996 konkursowa wystawa IX Międzynarodowego Konkursu Lutniczego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu,

2000 „Artystyczne Lutnictwo Podhala” w Zakopanem,

2007 wystawy w Książu oraz Krakowie.

Prace artysty cechują się niezwykle wyrównanym ale i wyrazistym tonem. Przy kompozycji lakieru posługuje się on paletą ciepłych barw budując instrumenty na zamówienie oraz dostosowując się do indywidualnych potrzeb instrumentalistów. Tworzy skrzypce, altówki, wiolonczele oraz góralskie instrumenty ludowe i smyczki. Wykonuje też instrumenty historyczne z rzeźbionymi główkami. Na czas obecny artysta lutnik wykonał ok. 200 instrumentów.

W latach 2004 – 2005 Andrzej Czernik-Gracka odbył praktykę w Stanach Zjednoczonych w renomowanej amerykańskiej firmie prowadzącej sprzedaż oraz zajmującej się renowacją instrumentów. Zdobyte tam umiejętności z zakresu konserwacji oraz ich ustawiania (set-up) pozwoliły na nowo spojrzeć artyście na konstrukcję instrumentów. Obecnie pan Andrzej jest w trakcie przygotowań swych prac na międzynarodowe konkursy we Włoszech.